Toonaangevend en compleet in bodemonderzoek

Toonaangevend en compleet in bodemonderzoek

Bodemkennis en inzicht in bodemgesteldheid worden steeds crucialer. Bij Medusa zijn we gespecialiseerd in het in kaart brengen van de bodem en leveren we onder de naam Medusa Explorations gedetailleerde bodeminformatie aan diverse opdrachtgevers, zoals overheden, bedrijfsleven, landbouw, projectontwikkelaars en voor wetenschappelijk onderzoek. ‘Op dit moment speelt bijvoorbeeld het vraagstuk van klimaatadaptatie’, zegt Han Limburg. ‘Een verbeterde waterhuishouding en landschapsinrichting staan daarbij voorop, waarbij kennis van de bodem essentieel is.’ 

Uitgebreid onderzoek

Een tweede tak van Medusa richt zich op de ontwikkeling van meetapparatuur en sensoren. Onder de naam Medusa Radiometrics gaat de in Groningen ontwikkelde en geproduceerde apparatuur de hele wereld over. ‘Met beide onderdelen hebben we zowel de kennis als de technische middelen in huis om alle vraagstukken met betrekking tot bodemonderzoek aan te pakken,’ aldus Limburg. ‘Dit gaat verder dan alleen het meten; het correct interpreteren van de verzamelde gegevens is ook van cruciaal belang en vormt de basis voor het nemen van de juiste beslissingen.’ Ronald Koomans voegt toe: ‘Bij het maken van analyses werken we graag samen in teams met experts uit diverse disciplines. Op deze manier kunnen we hoogwaardige adviezen leveren waar onze klanten echt baat bij hebben.’ 

Eerste klus

Waar we vroeger een gat in de grond moesten graven om te begrijpen wat er onder de bodem gebeurde, beschikken we tegenwoordig over moderne technologieën om de bodem in kaart te brengen. Medusa werd meer dan 20 jaar geleden opgericht als spin-off van de Rijksuniversiteit Groningen. Limburg en Koomans herinneren zich hun eerste opdracht nog goed: ‘Dat was op een bootje op het riviertje De Tjonger, waar we onderzoek gingen uitvoeren.’ Deze ervaring weerspiegelt nog steeds de werkwijze van Medusa in 2021: pionieren, onderzoeken en ervan leren. Het bedrijf heeft niet voor niets een eigen R&D-afdeling. ‘Dit is de kraamkamer voor technologische ontwikkelingen, waardoor we een voorsprong in de markt hebben kunnen realiseren,’ aldus Limburg. Het werk aan projecten in Nederland speelt hierbij een belangrijke rol. ‘Door een meetmethode te ontwikkelen voor een bodemvraagstuk in Nederland, ontdekken we vaak dat deze toepassing elders ook een oplossing kan bieden. Het is een combinatie van wetenschap en avontuur.’ 

Radioactiviteit in de bodem

Radioactiviteit speelt een belangrijke rol bij het in kaart brengen van de bodem. ‘Radioactieve stoffen komen in zeer lage concentraties voor in de bodem en de gehalten van deze stoffen variëren per bodemsoort,’ legt Limburg uit. ‘Dit biedt ons de mogelijkheid om de verschillen in samenstelling van de bodem te meten.’ De traditionele schep is dan ook lang vervangen door geofysische meettechnieken zoals grondradar, gamma spectrometer en elektromagnetische metingen. Koomans voegt toe: ‘Wij produceren vlakdekkende bodemkaarten, zowel op land als op het water. Deze kaarten bieden een volledig inzicht in de bodem, zodat opdrachtgevers precies weten wat ze kunnen verwachten. Dit leidt bijvoorbeeld tot minder risico op vertraging of onnodig meerwerk.’ 

Bodeminformatie voor klimaatadaptatie

De vraag hoe je water langer in de grond kunt vasthouden wordt steeds urgenter. ‘De watervoorziening vormt ook in Nederland een uitdaging. De samenstelling van de bodem bepaalt in sterke mate of water vastgehouden kan worden of dat het in de ondergrond verdwijnt. Met gedegen en gedetailleerde informatie over de bodemopbouw kunnen slimme oplossingen bijdragen aan een adaptieve aanpak van klimaatverandering.’ 

Drentsche Aa

Deze informatie is momenteel van essentieel belang en Medusa is betrokken bij diverse projecten in Nederland, waaronder het gebied van de Drentsche Aa. Koomans legt uit: ‘We voeren daar bodemonderzoek uit en met behulp van onze kaarten en profielen zijn plannen opgesteld om in te grijpen in het gebied. Hierdoor verbetert het waterschap de ecologische kwaliteit van de beek en verminderen we de verdroging van kwetsbare natuur in het beekdal. Door de veranderingen in het klimaat zullen naast droge periodes ook erg natte periodes vaker voorkomen. Daarom worden onze dijken verstevigd. Ook in deze projecten is bodeminformatie cruciaal. Zo is het bijvoorbeeld van belang om te weten hoe dik de beschermende kleilaag rondom een dijk moet zijn. Met onze meettechnieken brengen we deze dikte snel, gedetailleerd en efficiënt in kaart.’ 

Uit het buitenland

Het succes van onze projecten in Nederland heeft geleid tot een toenemende vraag uit het buitenland, waar Medusa Radiometrics haar sensoren verkoopt. Nederland staat wereldwijd aan de top als het gaat om onderzoek naar landbouwgrond. ‘In ons land wordt bijvoorbeeld veel onderzoek gedaan naar precisielandbouw,’ aldus Limburg. ‘Vanwege de relatief kleine percelen hier is dat misschien minder relevant, maar de resultaten zijn juist van groot belang voor landbouwbedrijven in het buitenland, die over veel grotere percelen beschikken.’ De sensoren die hun nut hebben bewezen in Nederland worden nu wereldwijd geëxporteerd. 

Goede informatie van de bodem

We willen steeds meer weten van de bodem, omdat deze kennis kan helpen bij het oplossen van diverse hedendaagse vraagstukken. ‘Bij Medusa hebben we niet alleen diepgaande kennis van de bodem, maar ook van de technologie,’ zegt Limburg. ‘Dat maakt ons uniek in Nederland. Het leveren van nauwkeurige bodeminformatie is essentieel om weloverwogen beslissingen te kunnen nemen, en daar zorgen wij voor. Als je veranderingen wilt aanbrengen, is het cruciaal om dit op de juiste plek te doen. Een gedegen kennis van de bodem is daarbij onmisbaar.’